Του Γιώργου Κ. Καββαδία
Συχνά - πυκνά τα ΜΜΕ αναφέρονται σε πακτωλούς χρημάτων, σε σκάνδαλα διαφθοράς και σε ατέλειωτες λίστες της μίζας και της ρεμούλας αποτυπώνοντας με τον πιο δραματικό τρόπο τη βαθιά κρίση και τη διαφθορά του πολιτικού συστήματος. Υπολογίζεται ότι η διαφθορά κοστίζει περίπου 12 δις. ευρώ ετησίως. Στη δεκαετία 2000 -09 ποσά ύψους 120 δις. ευρώ μεταβιβάστηκαν παράνομα εκτός Ελλάδας, ενώ η αρχική «διάσωση» της Ελλάδας υπολογιζόταν στα 110 δις. ευρώ.
Ωστόσο, το φαινόμενο δεν είναι ελληνικό, αλλά έχει πάρει παγκόσμιες διαστάσεις. Η διαφθορά είναι μέσα στα γονίδια όχι μόνο του καπιταλισμού, αλλά και κάθε εκμεταλλευτικού συστήματος. Η έκρηξη του φαινομένου της διαφθοράς σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες συνδέεται με τις ιδιωτικοποιήσεις, το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, την κονιορτοποίηση εργασιακών δικαιωμάτων και τη διεθνοποίηση των συναλλαγών.
Όσο η ειδωλολατρεία του κέρδους είναι δομικό στοιχείο της οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης, τόσο θα εντείνεται ο ανελέητος ανταγωνισμός μεταξύ των μονοπωλίων και θα διαγκωνίζονται για να διαφθείρουν τους κρατικούς αξιωματούχους. Οι μίζες, άλλωστε είναι θεσμοθετημένες. Η περιβόητη Siemens που συνάπτει συμβάσεις με όλα τα κράτη του κόσμου προβλέπει στον προϋπολογισμό της ειδικό κονδύλι για χρηματισμό κρατικών υπαλλήλων. Το ίδιο γίνεται και από τις κολοσσιαίες εταιρίες της πολεμικής βιομηχανίας και κάθε κλάδο του μεγάλου κεφαλαίου.
Από την άλλη πάμπολλες νόμιμες συμβάσεις, αποτελούν σκάνδαλο με την έννοια ότι εξυπηρετούν την κερδοφορία του κεφαλαίου, αντί να καλύπτουν τις ανάγκες του λαού. Οι ξένοι δυνάστες επιβάλλουν εξευτελιστικές συμβάσεις και συμφωνίες σε βάρος του λαού. Στο σημερινό πολιτικό σύστημα το κράτος και τα κόμματα εξουσίας μετατρέπονται σε επιχειρήσεις. Τα ίδια τα κόμματα εξουσίας λειτουργούν ως φυτώρια διαφθοράς. Η διαφθορά και η αδιαφάνεια είναι θεσμοθετημένα και δομικά στοιχεία του πολιτικού συστήματος. Σε όλη τη μεταπολιτευτική περίοδο η συντριπτική πλειονότητα των εμπλεκομένων πολιτικών αποκαθάρθηκαν στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ και αποδόθηκαν ως λευκές περιστερές στην κοινωνία. Άλλωστε η ίδια η Βουλή λειτούργησε και λειτουργεί σαν πλυντήριο των σκανδάλων και οίκος που εκδίδει «συγχωροχάρτια». Στην πραγματικότητα τα κόμματα εξουσίας μετατρέπονται σε επιχειρήσεις. Τα ίδια τα κόμματα εξουσίας λειτουργούν ως φυτώρια διαφθοράς. Το κράτος της μίζας, της ρεμούλας, του ρουσφετιού και της συναλλαγής κτίζεται πάνω στα ερείπια του «κράτους - πρόνοιας». Η διαπλοκή κομμάτων και βουλευτών με την οικονομική ελίτ σε ρόλο φανερού ή κρυφού χορηγού διασφαλίζει τα οικονομικά συμφέροντα των κυρίαρχων τάξεων, διευρύνοντας τις κοινωνικές ανισότητες, και αυξάνοντας την κοινωνική αδικία και εξαθλίωση.
Η διακίνηση του μαύρου πολιτικού χρήματος, η «χορηγία» από πολυεθνικές, τύπου Siemens ή αλλιώς οι πολιτικοοικονομικές παρτούζες βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Ποικίλες οι χρηματοδοτήσεις ακόμα και σε είδος και οι χρηματοδότες ως αντιπαροχή για τις παροχές όλων των κυβερνήσεων απέναντι στο μεγάλο κεφάλαιο. Η δίψα για εξουσία, η διασπάθιση του δημοσίου χρήματος και περιουσίας, η απληστία στη συσσώρευση ακινήτων, ο ανεξέλεγκτος πλουτισμός και ο νεποτισμός, δηλαδή το βόλεμα των δικών τους παιδιών και συγγενών, το ρουσφέτι και η υπεράσπιση των συμφερόντων της κυρίαρχης τάξης με νύχια και δόντια είναι δομικά χαρακτηριστικά των κομμάτων εξουσίας.
Ταυτόχρονα η σκανδαλολογία κρύβει την άλλη όψη, το μέγα σκάνδαλο που είναι η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και παράγει όλα τα «μικρότερα»: προκλητική κερδοφορία και «ρυθμίσεις» χρεών μεγάλων επιχειρήσεων, φοροαπαλλαγές των λίγων και ισχυρών και, κυρίως, των εφοπλιστών, καθήλωση μισθών και περιστολή δικαιωμάτων και ελευθεριών για τους εργαζομένους. Από κοντά και η πλειονότητα των ΜΜΕ βοηθούν να στηθούν τελετές για τηλεοπτική κατανάλωση και να λειτουργήσουν οι μηχανισμοί εκτόνωσης με διάφορους κουτσομπολίστικους ή ατομικούς τρόπους. Τροφοδοτούν σενάρια και ψευδαισθήσεις κάθαρσης. Απώτερος στόχος να μετατραπεί η λαϊκή οργή και αγανάκτηση σε παθητικοποίηση και απογοήτευση, να παραιτηθούν τα άτομα από συλλογικές δράσεις και αντιστάσεις και να εγκλωβιστούν στο καβούκι ενός μίζερου ατομισμού και γιατί όχι να αυτό-ενοχοποιηθούν.
Πίσω από την άλλη πλευρά του φεγγαριού κρύβεται η νόμιμη ληστεία του κοινωνικού πλούτου που παράγουν οι εργαζόμενοι σωρεύοντας αμύθητα κέρδη για τις μεγάλες επιχειρήσεις και τις πολυεθνικές. Με άλλα λόγια τα σκάνδαλα είναι η άλλη και λιγότερο ορατή όψη της κοινωνίας της εκμετάλλευσης, της φτώχειας και της ανεργίας.
* O Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, αντιπρόεδρος της ΕΛΜΕ Πειραιά, μέλος της Σ.Ε. του περιοδικού«Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης», αρθρογράφος στο «ΕΘΝΟΣ».
