ΕΠΟΝ: Με τη χρυσή της νιότης πανοπλία
Στις
23 Φλεβάρη 1943, στην κατεχόμενη Αθήνα, στους
Αμπελοκήπους, Δουκίσσης Πλακεντίας 3, ιδρύθηκε η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση
Νέων, η θρυλική ΕΠΟΝ.
Η Κομουνιστική Νεολαία
πρωτοστατεί στην ίδρυση της ΕΠΟΝ
Ένα
χρόνο νωρίτερα το χειμώνα του 1942 με πρωτοβουλία της ΟΚΝΕ έχει ιδρυθεί το ΕΑΜ
Νέων και πάλι με πρόταση της ΟΚΝΕ στη σύσκεψη του Φλεβάρη του 1943 παίρνεται η
απόφαση για την πλατύτερη συσπείρωση της νεολαίας. Πήραν μέρος εκπρόσωποι όλων
των οργανώσεων του ΕΑΜ Νέων και άλλων οργανώσεων νεολαίας, προσωπικότητες του
πνευματικού κόσμου, όπως ο Κ. Σωτηρίου, η Ρόζα Ιμβριώτη, η Μαρία Σβώλου, εκεί αποφασίζεται
η ίδρυση της ΕΠΟΝ.
Βασικοί σκοποί της ΕΠΟΝ
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Καταστατικού της, βασικοί σκοποί της
ΕΠΟΝ, ήταν:
·
Η εθνική απελευθέρωση, η πλήρης ανεξαρτησία και ακεραιότητα της
Ελλάδας.
·
Η υπεράσπιση των συμφερόντων και δικαιωμάτων της νέας γενιάς στη
ζωή, τη μόρφωση και τον πολιτισμό.
·
Η εξολόθρευση του φασισμού, με οποιαδήποτε μορφή κι αν παρουσιαστεί.
·
Ίσα πολιτικά δικαιώματα για τους νέους και τις νέες πάνω από 18
χρόνων.
·
Ο αγώνας κατά του ιμπεριαλιστικού πολέμου για την κατοχύρωση της
ειρήνης, την αυτοδιάθεση των λαών και την αδελφική συνεργασία τους.
·
Η ανοικοδόμηση της χώρας από τα ερείπια του πολέμου και της
αξονικής κατοχής προς το συμφέρον και την ευημερία ολόκληρου του πληθυσμού.
... σαν σε γιορτή, βαδίζουν πάντα μπρος
Είχαν περάσει μόλις δέκα μέρες από την
ίδρυση της ΕΠΟΝ, όταν στις 5 Μάρτη του 1943, μυριάδες νέοι στη μεγαλειώδη
διαδήλωση του ΕΑΜ, βροντοφώναζαν:
- Κάτω η επιστράτευση!
- Δε θα δεχτούμε τον
αφανισμό και την εθνική ντροπή!
- Κανένας Έλληνας στα
εργοστάσια της Γερμανίας!
- Κανένας νέος στο
Ανατολικό Μέτωπο ενάντια στον ένδοξο Κόκκινο Στρατό!
- Θάνατος στο φασισμό!
Λευτεριά στο Λαό!
640.000 ελληνόπουλα πέρασαν απ’ τις γραμμές της ΕΠΟΝ
Η ΕΠΟΝ δίδαξε στα νιάτα της Πατρίδας μας να ορθώνουν ατρόμητα το
ανάστημά τους στη βία, το φασισμό. Να κατεβαίνουν κατά χιλιάδες στους δρόμους
της Αθήνας και των άλλων πόλεων, στις διαδηλώσεις και τα συλλαλητήρια και να
απαιτούν: Ψωμί, συσσίτιο, σχολεία, φάρμακα. Να ξεδιπλώνουν μεγαλειώδεις αγώνες
για την Επιβίωση, τη Μόρφωση, τον Πολιτισμό. Έγραψε απαράμιλλες σελίδες
ηρωισμού στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης, αλλά και μετά. Η θρυλική ΕΠΟΝ
ξεκίνησε με 10.000 μέλη και έφτασε τις παραμονές της απελευθέρωσης να αριθμεί
640.000 νέους, νέες και αετόπουλα. Τριάντα δύο χιλιάδες (32.000) ΕΠΟΝίτες και
ΕΠΟΝίτισσες πολέμησαν από τις γραμμές του ΕΛΑΣ. Πάνω από 1.300 ΕΠΟΝίτες κι
ΕΠΟΝίτισσες δώσανε τη ζωή τους στα χαρακώματα για τη λευτεριά. Στο «Κάστρο του
Υμηττού», το σπίτι της οδού Αγραίων, στο οποίο τον Απρίλη του 1944, τρεις
ΕΠΟΝίτες έδωσαν πολύωρη σκληρή μάχη απέναντι σε 200 στρατιώτες του κατακτητή,
γράφτηκε μια απ’ τις λαμπρότερες σελίδες της Αντίστασης.
«Σας μιλά η ΕΠΟΝ: Η νίκη πλησιάζει, σηκώστε τα κεφάλια ψηλά»
Με το πινέλο να γράφουν στους τοίχους, με το χωνί να φωνάζουν
συνθήματα και νέα από το αντάρτικο και να κρατούν ζωντανή την ελπίδα στις
γειτονιές και στην επαρχία. Οι νέοι της ΕΠΟΝ έδωσαν μάχη ενάντια στην πείνα, τη
μοιρολατρία, την παραίτηση, αλλά και ενάντια στα ναρκωτικά, που οι Εγγλέζοι
ιμπεριαλιστές προσέφεραν «απλόχερα» στην επαναστατημένη νεολαία μετά την
απελευθέρωση. Οι οργανώσεις της ΕΠΟΝ στα χρόνια της μαύρης σκλαβιάς έπαιξαν σημαντικότατο
μορφωτικό και πολιτιστικό ρόλο. Σπουδαία είναι και η παράνομη εκδοτική
δραστηριότητα της ΕΠΟΝ με το περιοδικό της, τη «Νεα Γενιά» να κυκλοφορεί από το
Μάρτη του 1943 έως τον Οκτώβρη του 1947, αλλά και με δεκάδες άλλα παράνομα
περιοδικά και αντιστασιακά έντυπα στην επαρχία.
Πολεμάμε και τραγουδάμε
Εμπνεόμαστε από την αισιόδοξη στάση των αγωνιστών της ΕΠΟΝ, που
μάχονταν με σύνθημα «πολεμάμε και τραγουδάμε». Διδασκόμαστε, διαπαιδαγωγούμαστε
και τιμούμε τους ηρωικούς νεκρούς μας με τη δική μας συμμετοχή στις σκληρές ταξικές
μάχες που διεξάγονται σήμερα. Παλεύουμε για να δικαιωθούν οι αγώνες των μαχητών
της Εθνικής Αντίστασης. Για Εθνική Ανεξαρτησία, καμιά εμπλοκή της χώρας μας
στους ιμπεριαλιστικούς οικονομικούς οργανισμούς και το ΝΑΤΟ. Δίνουμε μάχες για
την επιβίωση του λαού με τους αγώνες για την προστασία των ανέργων, για το
δικαίωμα όλων των παιδιών στη μόρφωση, τον αθλητισμό και τον πολιτισμό. Για την
προστασία των νέων από τη λαίλαπα των ναρκωτικών. Προβάλλουμε τη μόνη
ρεαλιστική, φιλολαϊκή διέξοδο, τη Λαϊκή Συμμαχία που θα γκρεμίσει την εξουσία
των μονοπωλίων και θα οικοδομήσει τη Λαϊκή Εξουσία και Οικονομία. Αυτή μας η
πάλη, η άρνηση του ΚΚΕ να πάει με τη μόδα του λάιφ-στάιλ, της διαπραγμάτευσης,
του συμβιβασμού, του ευρωμονοδρόμου, αλλά να χαράζει σύγχρονη επαναστατική
στρατηγική, είναι και η καλύτερη τιμή στους ήρωες κομμουνιστές και άλλους
αγωνιστές που έδωσαν τη ζωή τους, πιστεύοντας ακράδαντα στην ανώτερη κοινωνική
οργάνωση, το Σοσιαλισμό.
Τζένη Σκέμπρη
μέλος Τομεακής Επιτροπής Κέρκυρας του ΚΚΕ
